برج مهماندوست در سمنان

در جنوب روستای مهماندوست در شهرستان دامغان Ùˆ مغرب مایل به شمال امام‌آباد قرارگرفته‌است. در قسمت جنوبی این برج تپه باستانی مهماندوست Ùˆ در سمت شرقی آن قبرستان روستاهای مهماندوست واقع شده‌ است.

معماری

دور دایره آن از خارج Û³Û´ ذرع Ùˆ قطر آن از داخل Û·Ù«Û²Û° متر است. این برج دوازده ترک دارد Ú©Ù‡ یکی از ترک‌ها مدخل است Ùˆ عرض هر ترکی Û±Ù«Û²Û³ متر Ùˆ بعد از ده ذرع Ùˆ نیم ارتفاع سه فقره مقرنس از آجر به وضع‌های بسیار خوب انیق ساخته شده Ùˆ پس از آن کتیبه‌ای قرار دارد به عرض Û³ چهاریک به خط کوفی Ùˆ بالای آن کتیبهٔ دیگری است به خط بنائی Ùˆ از آن به بعد گنبد مخروطی شروع Ù…ÛŒ‌شود، اما گنبد آن خراب Ùˆ آنچه باقی است به ارتفاع Û±Û´ ذرع Ù…ÛŒ‌باشد. در برج رو به جنوب Ùˆ یک قبر آجری در وسط Ùˆ دو قبر دیگر سنگ‌چین در داخل برج دیده Ù…ÛŒ‌شود.اهمیت این بنا به دلیل داشتن طاقنما Ùˆ قطار مقرنس آجرکاری است.گویند این برج مزار امامزاده قاسم از اولاد موسی بن جعفر Ù…ÛŒ‌باشدمدرک ولی ساختمان آن به مقبره شباهت ندارد.برج مهماندوست شبیه برج طغرل شهر ری Ù…ÛŒ‌باشد Ú©Ù‡ قسمتی از ساختمان آن برخ خراب شده ولی قسمت باقی‌مانده قدمت آن را تأیید Ù…ÛŒ‌نماید.دون سقفی است در جنوب روستاى مهماندوست (Û²Û° کيلومترى شمال شرقى دامغان) Ùˆ نزديکى آبادى امام‌آباد كه به سال Û´Û¹Û° هجرى قمرى يعني در دوره سلجوقيان ,ساخته شد. اين برج آجرى Ú©Ù‡ مشهور به برج معصوم‌زاده است، داراى تاقنماهاى بلند Ùˆ مقرنس‌کارى‌هاى زيباى آجرى است. دو کتيبه در بالاى برج به خطوط کوفى Ùˆ بنّايى وجود دارد. تاريخ بنا با زمان سلطان سنجر سلجوقى مطابقت دارد Ùˆ مردم محل آن را امام‌زاده قاسم مى‌گويند. در آجر کاری آن دقت Ùˆ مهارت عجيبی به کار رفته است Ú©Ù‡ هم اکنون پس از Û¹Û³Ûµ سال تيزی لبة تزئينات قرنيز با آن همه پيچ Ùˆ خم آن از مسافت چندين متری پديدار Ùˆ مشخص است Ùˆ در تزئينات آجری آن خصوصاً حاشيه قرنيزهای بالای آن قطعات بزرگ آجر را طوری تراشيده اند Ú©Ù‡ گويي مانند چوب به وسيله اره کار کرده باشند Ùˆ تمام پيچ Ùˆ خمها Ùˆ چين خوردگيهای آجرها را با لبه های تيز از کار درآورده اند. شعاع داخلى اين برج Û¸ متر Ùˆ ارتفاع آن Û±Û² متر است. ارتفاع اصلى برج در گذشته بيشتر بود، Ùˆ بعدها به علت فرو ريختن گنبد مخروطى Ø´Ú©Ù„ Ùˆ زيباى اين بنا از ارتفاع آن کاسته شده است.معلوم نيست Ú©Ù‡ چرا اين بنا سقف ندارد. مردم محل آن را امامزاده قاسم Ù…ÛŒ گويند، Ùˆ Ù…ÛŒ گويند سابقاً برای اين برج سقف ساخته اند ولی پس از گذشت شبی، صبح ديدند سقف ندارد! ا ين برج آجري كه به برج معصوم‌زاده یا اما زاده قاسم شهرت يافته، از طاق‌نماهاي بلند Ùˆ مقرنس‌كاري‌هاي جالب آجري Ùˆ دو كتيبه در بالاي برج به خط كوفي Ùˆ بنايي تشكيل يافته است، مردم محلی به این برج امام زاده سر بر ندار میگویند ،زیرا این برج سقف ندارد Ùˆ چندین بار بر روی آن سقف زده شده اما خراب شده است ØŒ انها معتقدند این برج مزار امام زاده قاسم از اولاد امام موسی بن جعفر(ع) Ù…ÛŒ باشد ØŒ اما کاربری این برج کاملا مشخص نیست Ùˆ گویا بیشتر جنبه نمادین داشته است ØŒ البته معماری این برج در ایران کاملا منحصر به فرد نیست Ùˆ ما شبیه این برج برجهای دیگری نیز در کشور داریم از جمله پیر علمدار دامغان ،برج رادکان کردکوی، برج لاجيم Ùˆ برج رسگت در سوادکوه مازندران وگنبد معروف قابوس Ú©Ù‡ در شهر گنبد قابوس در استان گلستان قرار دارد.