شاید به تکرار وقتی برای سفر به شهر مشهد درحال برنامه ریزی بوده اید یا برای خرید تور مشهد درخواست گشت های داخل شهر یا اماکن دیدنی این شهر را جستجو کرده اید با کلمه مقبره پیر پالان دوز یا آرامگاه شیخ محمد عارف برخورد کرده باشید اما اینکه دراین باره چقدر اطلاعات دارید و برای رسیدن به این مکان زیبا و تاریخی و معنوی تا چه حد علاقه مند هستید مبحثی متفاوت هست .ما در آژانس مسافرتی ایرونا و به لطفا تحقیقات صورت گرفته تلاش کرده ایم تا با جمع آوری اطلاعات و استفاده از تجربه خودر در زمینه تورهای مشهد و اماکن دیدنی این شهر مقالات و اطلاعاتی را دراین باره در اختیار شما همسفران تور مشهد بگذاریم تا بتوانید با درصورتی که تمایل به بازدید ازین مکان دارید بتوانبد با درک ماهی و مطالب مورد نظر بازدید بهتری را برای خود رقم بزنید .بنابراین از شما همسفران تور مشهد خواهشمندیم جهت بازدید ازین مکان زیبا تا پایان این مقاله با ما همراه باشید .
شیخ محمد عارف عباسی مشهور به «پیر پالان دوز» از عرفا و پیران سلسله ذهبیه است که در نیمهی دوم قرن دهم هجری قمری ولادت یافت. ایشان متولد روستای کارند مشهد و معاصر شیخ بهایی بوده اند. او علاوه بر این که در عرفان به مقامات بلندی دست یافت، در کیمیاگری و خطاطی متبحر بود. شیخ محمد در خط ثلث استاد بوده و هفت سوره از قرآن نگاشته شده به خط خوش ایشان موجود است. وی با اینکه صاحب موقعیت بود و می توانست بدون کوشش زندگی خوبی داشته باشد، از راه پالان دوزی روزگار می گذراند. شیخ محمد عارف، بر مبنای باور توحیدی خود و توکل بر خدا و ذکر تشکر و خدمت و طاعت و قناعت و ایثار که از صفات عارفان است به جستجوی راه معرفت پرداخت و مدتی از عمر خود را به کسب فیض از اهل حق سپری نمود و به بروز کراماتی معروف شد. از اين شخصيت، قرآن هفتسورهاى در دست است.لقب پالان دوز از این رو به او داده شده که برای گذران زندگی خود با وجود مقام والایی که نزد مردم داشته به کار پالان دوزی اشتغال داشته است.
حکایتی از پیر پلان دوز و کیمیاگری
حکایت کیمیاگری پیر پالان دوز اما حکایت دیگریست. گفته میشود روزی شیخ بها در بازار قدم میزد و در این میان به کهنسالی برخورد کرد که با رنجوری به پاره دوزی مشغول بود. دلش بر او به رحم آمد و دستی بر او زد و از طرف غیب بساط پیر مرد از سکه پر شد. ناگاه پیر خروشید که: چه میکنی ؟ سکههایت را بردار، به کار من نمیآیند.گویند شیخ عاجز از غیب کردن سکهها پاسخ داد: از عهده من خارج است.پیر خود اشارهای کرد و سکهها غیب شدند، سپس رو به شیخ گفت: سکهای ظاهر مکن که از بردنش ناتوانی.باید ذکر کرد که تائید راستی و یا کذب این حکایت دور از تخصص نویسنده است و تنها نقل قولی از شنیدههاست.
تاریخچه و معماری مقبره پیر پالان دوزشیخ محمد عارف
بنای آرامگاه پیر پالان دوز مربوط به عهد صفویه است. در سال ۹۸۵ قمری، به فرمان سلطان محمد خدابنده، پسر شاه عباس بنایی برای مقبره محمد عارف ساخته شده است. شکل اولیه بنا، تنها مربعی با یک گنبد بر بالای آن بود. نمای خارجی بنا با طاقنماهایی و تزئینات گچی بر روی آن، کاشیکاریهایی در بنا و تزئینات مستطیلی بر بالای آنهاست. در داخل بقعه، شاه نشینی با یزدی بندیها به همراه تزیئیات و نقاشیهایی به چشم میخورند. ابن نقاشیها و تزئینات در گذر زمان به سبب نفوذ رطوبت آسیب دیده بودند که پس از مرمت تنها برخی از آنها باقی مانده اند. بر روی سقف نیز نگارههایی زیبا به چشم میخورند. در پایین دیوار چند ردیف کاشی آبی رنگ با طرحهای متفاوت دیده میشود. در مجموع نوع معماری به کار رفته گواه آن است که این بنا در زمان صفوی ساخته شده است. گنبد اولیه بنا پوشیده از کاشی آبی و ساده بوده اما در طی مرمت، طرح جدیدی بر روی گنبد مورد استفاده قرار گرفته است. در سالهای اخیر بنای مقبره و داخل آن توسط آستان قدس رضوی مورد بازسازی و مرمت قرار گرفت. در طی بازسازی بخشهایی چون حیاط، حوض، حجرههای درون حیاط و سر در به مجموعه اضافه شده است.همچین این بنا در سال ۱۳۵۶ به ثبت ملی رسیده است.
سوالاتی درباره این مقبره وجود دارد که از طرف همسفران ایرونا به تکرار پرسیده شده است .د ر این خصوص طبق تحقیقات صورت گرفته باید به اطلاع برسانیم مقبره پیر پالان دوز در شمال شرقی حرم امام رضا (ع) و ابتدای خیابان نواب صفوی (معروف به پایین خیابان) قرار دارد ئاز ساعت ۶ صبح تا ۸ شب بدون هینه پرداختی ورودی قابل بازدید می باشد.
مورد بعدی سوال همسفران تور مشهد ما رسیدن به مقبره پیرپالان دوز یا شیخ محمد عارف می باشد که به شرح کامل در ذیل آمده ست :
از آنجا که مقبره پیر پالان دوز درست بیرون از حرم امام رضا قرار دارد، میتوانید در یکی از دفعات بازدید و زیارت از حرم، بازدید از این مقبره را هم در برنامه خود داشته باشید. اگر هتل یا محل اقامت شما در نزدیکی خیابان نواب صفوی قرار دارد، پیدا کردن مقبره برای شما بسیار راحت است. اما اگر مسیر ماشین روی شما یکی از خیابانهای امام رضا یا خیابان شیرازیست، راحتترین راه برای رسیدن به مقبره، پیاده و گذر از درون حرم است. هر جای حرم که بودید از خادمین یا راهنمای زائرین آدرس خروجی نواب صفوی یا مقبره پیر پالان دوز را بخواهید، به درستی و راحتی شما را راهنمایی خواهند کرد. از ورودی سمت چپ نواب صفوی از حرم خارج شوید، پس از حدود ۱۰۰ متر پیاده روی و رسیدن به بازارچههای اطراف حرم، به تابلوی «شیخ محمد عارف» و فلش آن خواهید رسید. آن قدر نزدیک و سر راست است که محال است پیدایش نکنید.اگر بنا به هر دلیلی تصمیم گرفتید راهی به غیر از گذر از داخل حرم را انتخاب کنید، باید بدانید دردسرهایی در پیش است. اگر با ماشین هستید، از زیرگذر حرم به سمت خیابان نواب صفوی بروید، البته چالش پیدا کردن محلی برای پارک پیش روی شماست. از طرفی اگر بخواهید پیاده حرم را دور بزنید، راه را برای خود بسیار طولانی کردهاید.البته اگر به قصد عکاسی میروید، مجبور به انتخاب یکی از دو راه گفته شده هستید. چرا که برخلاف درون حرم امام رضا (ع)، عکاسی با دوربین در حیاط مقبره پیرپالان دوز منعی ندارد.